- wyjaśnienie terminów
Chrystologię trzeba rozumieć w kontekście rozumienia religii u Schle… Kluczowym słowem jest ogląd Egzoteryzm M10
W religii chodzi o pełne zdziwienia oglądanie wszechświata „Mieć religię to tyle, co oglądać wszechświat" M113
„Jej istotą nie jest ani myślenie, ani działanie, lecz ogląd i uczucie. Chce ona oglądać wszechświat, chce go pobożnie podpatrywać w jego obrazach i działaniach, z dziecięcą biernością chce dać się pochwycić i wypełnić jego bezpośrednim wpływom. Toteż przeciwstawia się metafizyce i moralności we wszystkim, co stanowi jej istotę, i we wszystkim, co charak teryzuje jej działanie. Metafizyka i moralność widzą w całym wszechświecie tylko człowieka jako centralny punkt wszystkich relacji, jako warunek wszelkiego bytu i przyczynę wszelkiego stawania się; religia chce widzieć w człowieku nie mniej niż we wszystkich innych rzeczach poszczególnych i skończonych to, co nieskończone, tego odbicie, tego prezentację"[1] prowincja w umyśle M11
„Praktyka jest sztuką, spekulacja – wiedzą, religia – zmysłem dla i upodobaniem do nieskończoności"[2]
„ogląd jakiejś religii nie może być niczym innym jak tylko jakimś oglądem nieskończoności w skończoności"[3]
Tilike, czy jest to teologia naturalna, sprzeciwia się zasadzie sola fides
prototyp uczucia zależności
relacja do cudu i objawienia 203
rola uczenia religii 121 „Oglądu nie możemy ich nauczyć, nie możemy przenieść z nas do nich siły i biegłości umożliwiających – niezależnie od tego, przed jakimi przedmiotami się znajdujemy – wszędzie wessać z nich (przedmiotów) do naszego organu (poznawczego) pierwotne światło kosmosu"
różność religii 164
chrześcijaństwo 202
rzutuje na chrystologię
uczucie – ogląd
M 15„Ogląd bez uczucia jest niczym i nie może mieć ani właściwego początku, ani właściwej siły; uczucie bez oglądu jest również niczym: oba są tylko wtedy i przeto czymś, kiedy i ponieważ są pierwotnie nierozdzielną jednością" M 85
Tilike s. 207 „Nikt nie zna Ojca, jak tylko Syn, i ten, komu On zechce to objawić. Ta świadomość szczególnego charakteru Jego religijności, oryginalność Jego poglądu oraz siły jego przekazania i pobudzania religii (w innych) była zarazem świadomością Jego urzędu Pośrednika i Jego Bóstwa" M. 208. Ontologiczne pojęcie natury zamienia pojęciem świadomości Szczególność Chrystusa leży w jego świadomości. Jest to kluczowe słowo do zrozumienia chrystologii Sch Tilike 207 Świadomość Boga stanowi jest Boży byt w Chrystusie
Dogmatyka: prawdy wiary są tylko historycznie uwarunkowanym sposobem słownego ujęcia stanów uczuciowych chrześcijańskiej pobożności szuk Sch
„Nauka zasadnicza rozpada się tutaj zatem na dwie nauki: na naukę o osobie Chrystusa i naukę o Jego czynie" Sch I 31-3
[1] F. Schleiermacher, Mowy o religii, Kraków 1995, 73-74.
[2] Tamże, 75.
[3] Tamże, 198